Loạn khuẩn đường ruột là tình trạng mất cân bằng giữa các vi khuẩn có lợi và có hại trong đường ruột. Tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ quyết định điều trị loạn khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh bằng cách sử dụng kháng sinh hoặc không dùng kháng sinh để đảm bảo kiểm soát tốt tình trạng bệnh cho trẻ.
Tổng quan về loạn khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh
Loạn khuẩn đường ruột, còn được gọi là rối loạn hệ vi sinh đường ruột, là tình trạng mất cân bằng giữa các vi khuẩn có lợi và có hại trong đường ruột.
Hệ vi sinh đường ruột bao gồm hàng nghìn tỷ vi khuẩn, đóng vai trò quan trọng trong việc tiêu hóa thức ăn, hấp thu chất dinh dưỡng, tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh tật. Khi xảy ra loạn khuẩn đường ruột, số lượng vi khuẩn có hại tăng lên hoặc số lượng vi khuẩn có lợi giảm xuống, dẫn đến các vấn đề về tiêu hóa và sức khỏe tổng thể.
Dưới đây là các triệu chứng phổ biến của loạn khuẩn đường ruột:
- Tiêu chảy hoặc táo bón: Đây là những triệu chứng phổ biến nhất của loạn khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh. Tiêu chảy thường có phân lỏng, loãng, có thể có màu xanh lá cây hoặc có lẫn máu. Táo bón khiến trẻ khó đi đại tiện, phân cứng và có thể kèm theo đau bụng.
- Đau bụng, đầy hơi, khó chịu: Loạn khuẩn đường ruột có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa như đau bụng, đầy hơi, khó chịu, quấy khóc, đặc biệt là sau khi ăn.
- Tiêu hóa kém: Vi khuẩn có lợi trong đường ruột giúp trẻ tiêu hóa thức ăn hiệu quả. Khi bị loạn khuẩn đường ruột, trẻ có thể gặp khó khăn trong việc tiêu hóa thức ăn, dẫn đến các vấn đề như đầy bụng, khó tiêu và tiêu chảy.
- Mệt mỏi, quấy khóc: Hệ vi sinh đường ruột có liên quan đến sức khỏe não bộ. Khi bị loạn khuẩn đường ruột, trẻ có thể cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng, quấy khóc nhiều hơn bình thường.
- Sụt cân: Loạn khuẩn đường ruột có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thu chất dinh dưỡng của trẻ, dẫn đến sụt cân hoặc chậm tăng cân.
- Phát ban da: Một số nghiên cứu cho thấy loạn khuẩn đường ruột có thể liên quan đến các bệnh lý da liễu như chàm da ở trẻ em.
Điều trị loạn khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh – Tổng quan về loạn khuẩn
Nguyên nhân gây loạn khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh
Do hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh còn non nớt và chưa hoàn thiện, nên trẻ sơ sinh dễ bị các yếu tố bên ngoài tác động gây ra tình trạng loạn khuẩn đường ruột. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:
- Sinh non: Trẻ sinh non có hệ vi sinh đường ruột chưa phát triển đầy đủ, do đó dễ bị loạn khuẩn hơn trẻ sinh đủ tháng.
- Cách sinh: Trẻ sinh mổ thường có hệ vi sinh đường ruột khác với trẻ sinh thường, không được tiếp xúc với vi khuẩn có lợi từ âm đạo của mẹ. Do đó, hệ vi sinh đường ruột của trẻ sinh mổ thường thiếu hụt các vi khuẩn có lợi như Bifidobacterium và Lactobacillus. Đây là những lợi khuẩn đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường miễn dịch. Thông thường, trẻ sinh mổ có nguy cơ mắc các vấn đề về tiêu hóa như táo bón, tiêu chảy, dị ứng thực phẩm, hen suyễn và béo phì cao hơn trẻ sinh thường.
- Nuôi bằng sữa công thức: Sữa công thức không chứa các vi khuẩn có lợi như sữa mẹ, do đó trẻ bú sữa công thức có nguy cơ bị loạn khuẩn đường ruột cao hơn.
- Sử dụng kháng sinh: Kháng sinh có thể tiêu diệt cả vi khuẩn có lợi và có hại trong đường ruột của trẻ. Việc sử dụng kháng sinh quá nhiều hoặc không đúng cách có thể dẫn đến loạn khuẩn đường ruột.
- Chế độ ăn uống của mẹ: Chế độ ăn uống của mẹ cũng có thể ảnh hưởng đến hệ vi sinh đường ruột của trẻ, đặc biệt là trong giai đoạn cho con bú. Mẹ ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, đồ ngọt, ít rau xanh và trái cây có thể làm tăng nguy cơ loạn khuẩn đường ruột ở trẻ.
- Căng thẳng cho mẹ: Căng thẳng của mẹ có thể ảnh hưởng đến hệ vi sinh đường ruột của trẻ. Do đó, mẹ cần chú ý thư giãn và giảm căng thẳng để bảo vệ hệ tiêu hóa của bé.
- Một số bệnh lý tiềm ẩn: Một số bệnh lý như bệnh Crohn, viêm loét đại tràng, dị ứng thực phẩm,… cũng có thể ảnh hưởng đến hệ vi sinh đường ruột và dẫn đến loạn khuẩn.
Ngoài ra, các yếu tố khác như môi trường sống ô nhiễm, thay đổi môi trường sống đột ngột, ít tiếp xúc với vi khuẩn có lợi,… cũng có thể góp phần gây ra loạn khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh. Cha mẹ cần chú ý theo dõi các dấu hiệu và triệu chứng của trẻ để phát hiện sớm loạn khuẩn đường ruột và đưa trẻ đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Điều trị loạn khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh – Nguyên nhân gây loạn khuẩn
Điều trị loạn khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh có nên dùng kháng sinh không?
Việc sử dụng kháng sinh để điều trị loạn khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh thường ít được các chuyên gia bác sĩ khuyến cáo vì:
- Kháng sinh tiêu diệt cả vi khuẩn có lợi và có hại làm cho tình trạng loạn khuẩn trở nên tồi tệ hơn.
- Việc sử dụng kháng sinh quá nhiều hoặc không đúng cách có thể dẫn đến tình trạng kháng kháng sinh. Điều này sẽ khiến việc điều trị các bệnh do vi khuẩn gây ra trở nên khó khăn hơn.
- Kháng sinh có thể gây ra một số tác dụng phụ như tiêu chảy, buồn nôn, nôn mửa, dị ứng,.. ở trẻ sơ sinh.
Thay vì sử dụng kháng sinh, các phương pháp điều trị loạn khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh hay được bác sĩ chỉ định bao gồm:
Điều trị loạn khuẩn đường ruột ở trẻ sơ bằng cách sử dụng men vi sinh
Men vi sinh là chế phẩm chứa hàng tỷ lợi khuẩn có lợi cho đường ruột, giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, cải thiện tiêu hóa và tăng cường hệ miễn dịch. Trên thị trường có nhiều chế phẩm men vi sinh với đa ndạng chủng lợi khuẩn khác nhau, phù hợp cho từng tình trạng của bé.
Ví dụ, khi bé bị tiêu chảy cấp tính, tiêu chảy mãn tính, mất cân bằng vi khuẩn do dùng kéo dài các loại kháng sinh kéo dài, ba mẹ có thể tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế cho bé bổ sung men ống vi sinh Bio-meracine.
Sản phẩm được sản xuất dưới dạng lỏng bằng công nghệ vô trùng BFS hiện đại, đảm bảo mức sinh khả dụng cao. Khi uống vào, chủng vi khuẩn Bacillus Clausii trong men ống vi sinh Bio-meracine sẽ được đưa đến ruột và phát huy tác dụng điều trị, khôi phục sự cân bằng của hệ vi sinh vật khỏe mạnh trong ruột, cải thiện sự hấp thụ chất dinh dưỡng và tăng khả năng chống lại sự tấn công của các vi khuẩn khác. Tuy nhiên cần lưu ý rằng, men ống vi sinh Bio-meracine không phải là kháng sinh và không thể thay thế cho kháng sinh.
Sử dụng men vi sinh hỗ trợ điều trị loạn khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh
Điều chỉnh chế độ ăn uống
Nếu trẻ đang bú mẹ, mẹ nên ăn nhiều thực phẩm giàu prebiotics và probiotics để giúp bổ sung lợi khuẩn đường ruột cho bé. (Prebiotics là thức ăn bổ sung vi khuẩn có lợi; probiotics là vi khuẩn có lợi)
Prebiotics có nhiều trong trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và các thực phẩm lên men như sữa chua. Probiotics có trong sữa chua, dưa muối, miso,… Nếu trẻ bú sữa công thức, ba mẹ nên chọn loại sữa có thành phần bổ sung lợi khuẩn tốt cho hệ tiêu hóa của bé.
Thư giãn, giảm căng thẳng cho mẹ
Căng thẳng của mẹ có thể ảnh hưởng đến hệ vi sinh đường ruột của trẻ. Do đó, mẹ hãy cố gắng thư giãn, duy trì trạng thái tâm lý vui vẻ lạc quan để việc điều trị loạn khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh hiệu quả hơn.
Điều trị các bệnh lý tiềm ẩn
Nếu loạn khuẩn đường ruột do một bệnh lý tiềm ẩn gây ra, thì việc điều trị bệnh lý đó sẽ là điều kiện tiên quyết để chữa dứt điểm loạn khuẩn đường ruột ở trẻ.
Trong một số trường hợp hiếm hoi, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng kháng sinh để điều trị loạn khuẩn đường ruột ở trẻ sơ sinh. Đó là khi trẻ bị nhiễm khuẩn do vi khuẩn lạ có hại, bác sĩ cần kê đơn kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn này. Việc sử dụng kháng sinh đúng cách cho trẻ là vô cùng quan trọng, ba mẹ không nên tự ý dùng bất cứ loại thuốc nào cho bé. Hãy đưa bé đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị chính xác.
