Đau bụng do rối loạn tiêu hóa là triệu chứng mà hầu như ai cũng đã từng gặp phải 1 lần trong đời. Vậy khi nào cần đi khám bác sĩ khi bị đau bụng do rối loạn tiêu hóa? Mời bạn cùng theo dõi bài viết dưới đây.
Tại sao rối loạn tiêu hóa lại gây đau bụng?
Cơ chế gây đau bụng do rối loạn tiêu hóa khá phức tạp và có thể liên quan đến nhiều yếu tố. Dưới đây là giải thích về cơ chế gây đau chính:
Tăng nhu động ruột
Nhu động ruột là các cơn co bóp của các cơ trong thành ruột để di chuyển thức ăn qua hệ tiêu hóa. Khi bị rối loạn tiêu hóa, nhu động ruột có thể trở nên không đều hoặc quá mạnh, gây ra các cơn co thắt và cảm giác đau quặn, đau âm ỉ hoặc đau thắt ở vùng bụng.
Ví dụ: Hội chứng ruột kích thích (IBS) là một tình trạng trong đó nhu động ruột trở nên không đều và có thể dẫn đến đau bụng dữ dội, đặc biệt là sau khi ăn.
Tăng độ nhạy cảm nội tạng
Hệ thần kinh ruột (ENS) đóng vai trò quan trọng trong việc điều khiển hoạt động tiêu hóa. Khi bị rối loạn tiêu hóa, ENS có thể trở nên nhạy cảm hơn bình thường.
Sự nhạy cảm này khiến các kích thích thông thường như sự di chuyển của thức ăn, khí gas hoặc căng giãn nhẹ của thành ruột cũng có thể gây ra cảm giác đau.
Viêm nhiễm
Một số bệnh lý gây rối loạn tiêu hóa như viêm dạ dày, viêm đại tràng, viêm ruột… gây ra tình trạng viêm nhiễm ở niêm mạc đường tiêu hóa.
Quá trình viêm nhiễm kích hoạt các thụ thể đau và giải phóng các chất gây viêm, gây sưng, đau và tổn thương môn, và dẫn đến cảm giác đau bụng do rối loạn tiêu hóa.
Tăng áp lực trong lòng ruột
Tình trạng đầy hơi, chướng bụng, táo bón… làm tăng lượng khí gas hoặc phân trong lòng ruột, gây tăng áp lực lên thành ruột. Áp lực này kích thích các thụ thể đau và gây ra cảm giác căng tức, khó chịu và đau bụng.
Ví dụ: Ăn thực phẩm khó tiêu hoặc nhiều chất xơ có thể dẫn đến tình trạng này, làm cho người bệnh cảm thấy đầy hơi và khó chịu.
Trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
Khi cơ vòng thực quản dưới yếu hoặc hoạt động không hiệu quả, axit dạ dày có thể trào ngược lên thực quản. Axit dạ dày gây kích thích và tổn thương niêm mạc thực quản, dẫn đến cảm giác nóng rát, đau ở vùng thượng vị. 
Rối loạn hệ vi sinh vật đường ruột
Sự mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột cũng có thể góp phần gây đau bụng. Một số vi khuẩn có thể sản sinh ra các chất gây viêm và kích thích thụ thể đau, dẫn đến biểu hiện đau bụng do rối loạn tiêu hóa
Sự tích tụ chất thải
Khi hệ tiêu hóa không hoạt động hiệu quả, chất thải có thể không được di chuyển ra ngoài cơ thể một cách bình thường, gây ra sự tích tụ trong ruột và tạo ra áp lực, đau đớn. Ví dụ như tình trạng táo bón mãn tính có thể dẫn đến sự tích tụ phân trong ruột, gây ra cảm giác đau và đầy bụng.
Ngoài ra, các yếu tố tâm lý như stress, lo âu, tập luyện quá sức, chế độ sinh hoạt không khoa học cũng góp phần gây biểu hiện đau bụng ở những người bị rối loạn tiêu hóa.
Đặc điểm của cơn đau bụng do rối loạn tiêu hóa
Đặc điểm cơn đau bụng do rối loạn tiêu hóa có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể của rối loạn. Dưới đây là một số đặc điểm chung:
- Đau quặn bụng: Cơn đau có thể xuất hiện và biến mất theo chu kỳ, thường đi kèm với các cơn co thắt ruột. Thường gặp trong hội chứng ruột kích thích (IBS) hoặc do tăng nhu động ruột.
- Đau lan tỏa: Đau không khu trú ở một điểm mà lan tỏa khắp bụng. Có thể do viêm hoặc nhiễm trùng toàn bộ vùng ruột.
- Đau từng đợt: Cơn đau xuất hiện từng đợt, có thể liên quan đến thời gian sau khi ăn. Thường gặp trong rối loạn chức năng tiêu hóa như khó tiêu chức năng.
- Đau dữ dội: Cơn đau có thể rất mạnh, thường khiến người bệnh cảm thấy rất khó chịu. Thường do viêm cấp tính, nhiễm trùng nặng hoặc tắc ruột.
- Đau âm ỉ: Đau không quá mạnh nhưng kéo dài, có thể làm giảm chất lượng cuộc sống. Thường gặp trong viêm dạ dày mãn tính hoặc bệnh Crohn.
- Đau tại một điểm cố định: Đau khu trú tại một điểm cố định trên bụng. Có thể là dấu hiệu của một vấn đề cụ thể, như viêm túi thừa hoặc viêm ruột thừa.
- Đau kèm triệu chứng khác: Đau bụng thường kèm theo các triệu chứng khác như buồn nôn, nôn, tiêu chảy, táo bón, đầy hơi, và ợ nóng. Các triệu chứng kèm theo có thể giúp xác định nguyên nhân cụ thể của rối loạn tiêu hóa, chẳng hạn như ngộ độc thực phẩm, viêm loét dạ dày, hoặc hội chứng ruột kích thích.
Đau bụng do rối loạn tiêu hóa: Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Bạn nên đi khám bác sĩ nếu đau bụng do rối loạn tiêu hóa có những dấu hiệu sau:
Đau bụng kéo dài hoặc tái phát thường xuyên
Cơn đau kéo dài hơn vài ngày hoặc tái phát thường xuyên dù đã điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt. Đau bụng ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt hàng ngày, gây khó khăn trong công việc và cuộc sống.
Đau bụng dữ dội
Cơn đau bụng dữ dội, không thuyên giảm sau khi nghỉ ngơi hoặc dùng thuốc giảm đau thông thường. Bạn cần đi khám ngay nếu cơn đau bụng do rối loạn tiêu hóa kèm theo các triệu chứng nghiêm trọng khác như sốt cao, nôn ra máu, đi ngoài ra máu, sụt cân không rõ nguyên nhân.
Các triệu chứng đáng lo ngại khác
Đau bụng kèm theo khó nuốt, nuốt đau, nôn mửa liên tục, vàng da, phân đen hoặc có máu. Hoặc cơn đau xuất hiện sau khi dùng thuốc mới hoặc sau chấn thương vùng bụng.
Ngoài ra, bạn cũng nên đi khám bác sĩ nếu:
- Cảm thấy lo lắng về tình trạng đau bụng của mình.
- Muốn loại trừ các nguyên nhân tiềm ẩn khác gây đau bụng.
- Người lớn tuổi (trên 50 tuổi) có nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng hơn hoặc có tiền sử gia đình mắc ung thư đại trực tràng, viêm ruột…
Đau bụng đôi khi là triệu chứng của các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cần sự can thiệp y tế chuyên nghiệp. Vì vậy, nếu gặp bất kỳ dấu hiệu nào trên đây, bạn hãy đi khám sớm để được bác sĩ chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Đau bụng do rối loạn tiêu hóa xử lý thế nào?
Tự chăm sóc tại nhà để giảm đau bụng
Trong trường hợp các cơn đau nhẹ và không ảnh hưởng đến sinh hoạt. Bạn có thể áp dụng các biện pháp sau để hỗ trợ giảm cơn đau bụng do rối loạn tiêu hóa:
- Ăn chậm, nhai kỹ, chia nhỏ bữa ăn.
- Chườm ấm vùng bụng có thể giúp giảm đau và thư giãn cơ bụng.
- Tránh các thực phẩm gây kích ứng như đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, đồ uống có gas, rượu bia, cà phê.
- Tăng cường chất xơ trong chế độ ăn bằng cách ăn nhiều rau xanh, trái cây. Uống đủ nước (khoảng 2lít/ngày).
- Nghỉ ngơi đầy đủ, tránh làm việc quá sức, căng thẳng.
- Thư giãn bằng các phương pháp như yoga, thiền, nghe nhạc…
- Sử dụng các sản phẩm hỗ trợ tiêu hóa như men vi sinh để cải thiện tình trạng rối loạn tiêu hóa và giảm đau bụng. Bạn có thể tham khảo bổ sung men ống vi sinh Bio-meracine – đây là sản phẩm đang nhận được rất nhiều phản hồi tích cực của người tiêu dùng hiện nay.
Điều trị y tế giảm đau bụng do rối loạn tiêu hóa
Trường hợp đau bụng không thuyên giảm hoặc kèm theo các triệu chứng nghiêm trọng, bạn nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị. Tùy thuộc vào nguyên nhân gây đau bụng, bác sĩ có thể chỉ định:
- Thuốc giảm đau: Paracetamol, ibuprofen… giúp giảm đau tạm thời.
- Thuốc chống co thắt: Giúp giảm co thắt cơ trơn đường tiêu hóa.
- Thuốc kháng axit: Giảm tiết axit dạ dày, dùng trong trường hợp trào ngược dạ dày thực quản.
- Thuốc điều trị viêm loét dạ dày tá tràng: Nếu đau bụng do viêm loét dạ dày tá tràng.
- Thuốc kháng sinh: Nếu đau bụng do nhiễm khuẩn đường tiêu hóa.
- Các phương pháp điều trị khác: Tùy thuộc vào nguyên nhân và tình trạng bệnh.
Trên đây là những thông tin chi tiết nhất về tình trạng “đau bụng do rối loạn tiêu hóa’’. Hy vọng bài viết cung cấp cho bạn nhiều thông tin sức khỏe hữu ích. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về bệnh lý tiêu hóa hoặc sản phẩm men vi sinh Bio-meracine. vui lòng gọi đến số hotline để được tư vấn chi tiết.
