Hệ vi khuẩn đường ruột đóng vai trò quan trọng trong việc tiêu hóa thức ăn, hấp thu dinh dưỡng, tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh tật. Tuy nhiên, khi hệ vi khuẩn đường ruột bị rối loạn, dẫn đến rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột, từ đó nó có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Vì vậy, việc nhận biết sớm và điều trị hiệu quả rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của bạn. Cùng Bio-Meracine tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây nhé!
Nguyên nhân gây rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột là một vấn đề sức khỏe toàn cầu đang ngày càng gia tăng. Ước tính có khoảng 1 tỷ người trên thế giới đang mắc phải tình trạng này. Rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến nhất ở trẻ em và người cao tuổi. Dưới đây là một số nguyên nhân chính gây ra rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột:
- Sử dụng kháng sinh kéo dài:
Kháng sinh là loại thuốc có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh. Tuy nhiên, chúng cũng có thể tiêu diệt cả vi khuẩn có lợi trong đường ruột, dẫn đến mất cân bằng hệ vi khuẩn. Một nghiên cứu của Đại học Harvard cho thấy, trẻ em sử dụng kháng sinh nhiều hơn 2 lần trong một năm có nguy cơ mắc rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột cao hơn 50% so với trẻ em không sử dụng kháng sinh.
- Chế độ ăn uống thiếu khoa học:
Chất xơ là thức ăn cho vi khuẩn có lợi trong đường ruột, giúp chúng phát triển và hoạt động hiệu quả. Chế độ ăn uống nhiều thực phẩm chế biến sẵn, nhiều đường và ít chất xơ có thể làm thay đổi hệ vi khuẩn đường ruột theo hướng tiêu cực. Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia, người Việt Nam chỉ tiêu thụ khoảng 15-20g chất xơ mỗi ngày, thấp hơn nhiều so với khuyến nghị của WHO là 25-35g mỗi ngày. Một nghiên cứu của Đại học Oxford cho thấy, những người ăn nhiều chất xơ có nguy cơ mắc rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột thấp hơn 30% so với những người ăn ít chất xơ.
- Stress:
Một nghiên cứu của Đại học California, San Francisco cho thấy, những người bị stress mãn tính có nguy cơ mắc rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột cao hơn 40% so với những người không bị stress. Stress có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và làm giảm số lượng vi khuẩn có lợi trong đường ruột. Khi bạn bị stress, cơ thể sẽ sản xuất ra nhiều hormone cortisol hơn. Cortisol có thể làm suy yếu hệ miễn dịch và khiến bạn dễ bị nhiễm vi khuẩn có hại hơn.
- Các bệnh lý tiêu hóa:
Một số bệnh lý tiêu hóa, như bệnh Crohn và viêm loét đại tràng, có thể dẫn đến rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột. Những bệnh lý này có thể gây ra tình trạng viêm nhiễm trong đường ruột, làm tổn thương niêm mạc và ảnh hưởng đến hệ vi khuẩn.
- Yếu tố di truyền:
Yếu tố di truyền cũng đóng vai trò nhất định trong việc phát triển rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột. Một số người có thể có cơ địa dễ bị rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột hơn do họ có những biến đổi gen làm ảnh hưởng đến cách cơ thể điều chỉnh hệ vi khuẩn đường ruột. Theo Viện Sức khỏe Quốc gia Hoa Kỳ (NIH), các nghiên cứu khoa học đang ngày càng cho thấy mối liên quan giữa di truyền và rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột.
Triệu chứng của rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột
Rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau, ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, sức khỏe tổng thể và tinh thần của người bệnh. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến nhất của rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột:
1. Rối loạn tiêu hóa:
- Tiêu chảy: Đây là triệu chứng phổ biến nhất của rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột, có thể biểu hiện dưới dạng phân lỏng, nát, đi ngoài nhiều lần trong ngày, có thể kèm theo chuột rút hoặc cảm giác mót rặn.
- Táo bón: Rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột cũng có thể gây ra táo bón, khiến người bệnh khó đi đại tiện, phân cứng và khô, có thể kèm theo đầy bụng và khó chịu.
- Đầy bụng: Đây là triệu chứng thường gặp ở người bị Rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột, do sự tích tụ khí trong đường ruột, gây cảm giác căng tức, khó chịu ở bụng.
- Khó tiêu: Rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột có thể khiến bạn cảm thấy khó tiêu sau khi ăn, với các biểu hiện như đầy bụng, ợ nóng, ợ chua, buồn nôn.
2. Đau bụng:
Đau bụng là một triệu chứng phổ biến của rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột, có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau như bụng trên, bụng dưới, hai bên hông. Cơn đau có thể âm ỉ, quặn thắt hoặc dữ dội, thường đi kèm với các triệu chứng rối loạn tiêu hóa khác.
3. Buồn nôn, nôn:
- Buồn nôn và nôn có thể xảy ra ở người bị rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột, do sự kích ứng hệ tiêu hóa và rối loạn vận động đường ruột.
- Trong một số trường hợp, buồn nôn và nôn có thể kèm theo tiêu chảy hoặc đau bụng.
4. Mệt mỏi, suy nhược:
- Rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thu dinh dưỡng của cơ thể, dẫn đến tình trạng mệt mỏi, suy nhược.
- Người bệnh có thể cảm thấy thiếu năng lượng, uể oải, dễ mệt mỏi và khó tập trung.
5. Giảm cân:
- Giảm cân không lý do là một triệu chứng thường gặp ở người bị rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột, do sự rối loạn tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng.
- Người bệnh có thể bị sụt cân nhanh chóng mà không thay đổi chế độ ăn uống hay tập luyện.
6. Thay đổi tâm trạng:
- Rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột có thể ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch và sản xuất hormone trong cơ thể, dẫn đến thay đổi tâm trạng.
- Người bệnh có thể cảm thấy lo lắng, bồn chồn, dễ cáu kỉnh, thậm chí trầm cảm.
Ngoài những triệu chứng phổ biến trên, rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột còn có thể gây ra một số triệu chứng khác như: Khó ngủ, da dẻ nhợt nhạt, khô miệng, rụng tóc,…
Làm thế nào để chẩn đoán rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột
Việc chẩn đoán rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột có thể dựa trên nhiều phương pháp khác nhau, bao gồm:
- Khám lâm sàng:
- Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh lý, triệu chứng hiện tại, chế độ ăn uống, lối sống và các yếu tố nguy cơ rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột.
- Bác sĩ sẽ khám tổng quát, bao gồm khám bụng để kiểm tra xem có dấu hiệu nào bất thường như đầy hơi, chướng bụng, sưng đau hay không.
- Xét nghiệm phân:
- Xét nghiệm phân có thể giúp phát hiện các dấu hiệu bất thường như vi khuẩn có hại, ký sinh trùng, máu trong phân, hoặc mỡ trong phân.
- Xét nghiệm phân cũng có thể giúp đánh giá chức năng của hệ tiêu hóa và xác định xem có sự mất cân bằng giữa vi khuẩn có lợi và vi khuẩn có hại hay không.
- Xét nghiệm máu:
- Xét nghiệm máu có thể giúp tìm kiếm các dấu hiệu viêm nhiễm trong cơ thể, thiếu hụt dinh dưỡng, hoặc rối loạn chức năng gan, thận.
- Một số xét nghiệm máu cụ thể có thể được sử dụng để chẩn đoán rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột, bao gồm xét nghiệm CRP (protein phản ứng C) và xét nghiệm ESR (tốc độ lắng máu).
- Nội soi đường tiêu hóa:
- Nội soi đường tiêu hóa là một kỹ thuật y khoa cho phép bác sĩ trực tiếp quan sát bên trong đường tiêu hóa bằng một ống soi mỏng có gắn camera.
- Nội soi dạ dày có thể giúp phát hiện các dấu hiệu viêm loét dạ dày, tá tràng, hoặc ung thư dạ dày.
- Nội soi đại tràng có thể giúp phát hiện các dấu hiệu viêm loét đại tràng, hoặc ung thư đại trực tràng.
Việc chẩn đoán rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột có thể cần kết hợp nhiều phương pháp khác nhau để đưa ra kết luận chính xác nhất. Bác sĩ sẽ dựa trên các kết quả chẩn đoán để xác định nguyên nhân gây bệnh và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp cho từng bệnh nhân.
Cách điều trị rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột hiệu quả nhất
Rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột là tình trạng cần được điều trị sớm và đúng cách để cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị hiệu quả, bao gồm:
1. Bổ sung vi sinh vật có lợi:
Vi sinh vật có lợi, hay còn gọi là lợi khuẩn, là những vi khuẩn có lợi cho sức khỏe đường ruột. Việc bổ sung vi sinh vật có lợi có thể giúp khôi phục sự cân bằng giữa vi khuẩn có lợi và vi khuẩn có hại trong đường ruột, từ đó cải thiện các triệu chứng của rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột. Vi sinh vật có lợi có thể được bổ sung bằng nhiều cách khác nhau, bao gồm:
- Sử dụng men vi sinh: Có nhiều loại men vi sinh chứa vi sinh vật có lợi khác nhau. Bạn nên lựa chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, uy tín và được Bộ Y tế cấp phép.
- Uống sữa chua: Sữa chua là nguồn cung cấp vi sinh vật có lợi dồi dào. Bạn nên chọn sữa chua nguyên chất, không đường và ăn ít nhất 1 hộp mỗi ngày.
Hiện nay Bio-meracine là sản phẩm men vi sinh hàng đầu được nhiều chuyên gia và người dùng tin tưởng sử dụng. Bio-meracine là sản phẩm men vi sinh dạng ống được sản xuất bởi Dược phẩm Meracine, chứa bào tử lợi khuẩn Bacillus Clausii đặc chủng với nhiều ưu điểm vượt trội, giúp hỗ trợ hiệu quả trong việc cải thiện các triệu chứng của rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột.
Bào tử lợi khuẩn Bacillus Clausii trong Bio-meracine có khả năng sống sót cao trong môi trường axit dạ dày và muối mật, giúp vi khuẩn đi thẳng đến ruột non và đại tràng để phát triển và hoạt động hiệu quả. Bacillus Clausii có khả năng kháng nhiều loại kháng sinh, do đó có thể sử dụng kết hợp với kháng sinh mà không ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc. Bio-meracine được sản xuất theo công nghệ hiện đại, đảm bảo an toàn cho mọi đối tượng, bao gồm trẻ em, phụ nữ mang thai và cho con bú.
2. Thay đổi chế độ ăn uống:
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột. Bạn nên ăn uống khoa học, đầy đủ dinh dưỡng và chú ý đến những điều sau:
- Tăng cường chất xơ: Chất xơ là thức ăn cho vi sinh vật có lợi trong đường ruột. Bạn nên ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt,…
- Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn: Thực phẩm chế biến sẵn thường chứa nhiều chất béo bão hòa, đường và muối, không tốt cho hệ tiêu hóa.
- Uống đủ nước: Nước giúp thanh lọc cơ thể và hỗ trợ tiêu hóa. Bạn nên uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày.
- Hạn chế rượu bia và cà phê: Rượu bia và cà phê có thể kích thích dạ dày và làm trầm trọng thêm các triệu chứng của rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột.
3. Sử dụng thuốc (theo chỉ định của bác sĩ):
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để điều trị rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột. Các loại thuốc thường được sử dụng bao gồm:
- Thuốc chống tiêu chảy: Thuốc chống tiêu chảy giúp giảm số lần đi ngoài và làm phân đặc hơn.
- Thuốc nhuận tràng: Thuốc nhuận tràng giúp làm mềm phân và dễ đi ngoài hơn.
- Thuốc chống co thắt: Thuốc chống co thắt giúp giảm đau bụng và chuột rút.
- Thuốc kháng sinh: Thuốc kháng sinh được sử dụng để điều trị các bệnh do vi khuẩn gây ra, chẳng hạn như tiêu chảy do vi khuẩn.
4. Giảm stress:
Stress có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột. Do đó, bạn nên tìm cách giảm stress bằng cách tập thể dục thường xuyên, yoga, thiền định,… Một số phương pháp giảm stress hiệu quả khác bao gồm:
- Dành thời gian cho sở thích cá nhân: Khi bạn làm những việc mình thích, bạn sẽ cảm thấy vui vẻ và thư giãn hơn.
- Nghe nhạc: Nghe nhạc êm dịu có thể giúp bạn giảm căng thẳng và lo âu.
- Trò chuyện với người thân: Chia sẻ những lo lắng của bạn với bạn bè, người thân hoặc chuyên gia tâm lý có thể giúp bạn giải tỏa căng thẳng.
5. Điều trị các bệnh lý đi kèm:
Nếu bạn mắc các bệnh lý đi kèm như bệnh Crohn, viêm loét đại tràng,… cần được điều trị đúng cách để cải thiện rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột. Việc điều trị các bệnh lý đi kèm sẽ giúp giảm bớt gánh nặng cho hệ tiêu hóa và tạo điều kiện cho vi sinh vật có lợi phát triển.
Hi vọng bài viết đã cung cấp đầy đủ thông tin giúp bạn đọc hiểu được rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột là gì, cách nhận biết, phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại liên hệ với Bio-meracine để được giải đáp nhé!