Tiêu chảy ra nước là một trong những tình trạng phổ biến ở mọi lứa tuổi, nhưng không phải ai cũng biết cách chữa tiêu chảy ra nước đúng cách để tránh biến chứng nguy hiểm.
1. Tiêu chảy ra nước là gì?
Tiêu chảy ra nước là tình trạng đi ngoài phân lỏng hoàn toàn như nước, không thành khuôn, thường diễn ra nhiều lần trong ngày. Tình trạng này là biểu hiện của rối loạn chức năng tiêu hóa, ảnh hưởng đến khả năng hấp thu và giữ nước của ruột non, dẫn đến mất nước và chất điện giải nghiêm trọng nếu không điều trị đúng cách.
Tiêu chảy có nước khiến nhiều người lo lắng
Hiểu rõ nguyên nhân và cách chữa tiêu chảy ra nước kịp thời có vai trò cực kỳ quan trọng, giúp ngăn ngừa các hậu quả nguy hiểm, đặc biệt là ở trẻ nhỏ, người già hoặc người có bệnh nền.
2. Nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy ra nước
– Nhiễm khuẩn hoặc virus đường ruột: Vi khuẩn như E.coli, Salmonella, hoặc virus rota thường là nguyên nhân hàng đầu khiến người bệnh bị tiêu chảy ra nước cấp tính.
– Ngộ độc thực phẩm: Ăn phải thức ăn ôi thiu, nhiễm khuẩn, không hợp vệ sinh dễ gây kích ứng đường ruột, dẫn đến tiêu chảy dữ dội.
– Không dung nạp đường lactose: Một số người lớn không thể tiêu hóa sữa hoặc sản phẩm từ sữa, dẫn đến đi ngoài lỏng như nước sau khi dùng sữa.
– Rối loạn tiêu hóa do thuốc: Kháng sinh, thuốc điều trị ung thư hoặc một số loại thuốc huyết áp cũng có thể gây mất cân bằng hệ vi sinh, làm xuất hiện tình trạng tiêu chảy.
– Các bệnh lý mãn tính: Viêm loét đại tràng, hội chứng ruột kích thích, bệnh Crohn… là những nguyên nhân cần lưu ý khi tìm hiểu cách chữa tiêu chảy ra nước.
3. Tiêu chảy ra nước có nguy hiểm không?
Trong phần lớn các trường hợp, tiêu chảy ra nước có thể tự cải thiện sau 1–3 ngày nếu được chăm sóc đúng. Tuy nhiên, nếu kéo dài quá 3 ngày, không kiểm soát được số lần đi tiêu hoặc có các dấu hiệu như:
– Mất nước rõ: môi khô, tiểu ít, da nhăn.
– Mệt mỏi, chóng mặt, lừ đừ.
– Phân có lẫn máu hoặc mủ.
– Sốt cao, đau quặn bụng dữ dội.
Thì bạn cần phải can thiệp y tế ngay. Vì khi đó, tình trạng đã trở nên nghiêm trọng và cách chữa tiêu chảy ra nước tại nhà sẽ không đủ hiệu quả, thậm chí có thể gây nguy hiểm đến tính mạng nếu mất nước nặng không được bù kịp thời.
Tiêu chảy kèm sốt cao, quấy khóc nhiều là dấu hiệu nguy hiểm cha mẹ cần lưu ý
4. Cách chữa tiêu chảy ra nước tại nhà an toàn
4.1. Cách chữa tiêu chảy ra nước bằng bù nước và điện giải
Việc đầu tiên và quan trọng nhất trong cách chữa tiêu chảy ra nước là bù lại lượng nước và chất điện giải bị mất:
– Uống dung dịch oresol đúng liều (pha theo hướng dẫn).
– Nếu không có oresol, có thể dùng nước gạo rang, nước cháo loãng pha muối, nước dừa tươi pha muối nhạt.
– Uống từng ngụm nhỏ, nhiều lần trong ngày để tránh nôn.
4.2. Điều chỉnh chế độ ăn uống
– Tạm thời hạn chế các thực phẩm dễ gây kích ứng như sữa, đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ, thức ăn nhiều đường.
– Ưu tiên cháo loãng, cơm nhão, chuối chín, táo hấp – dễ tiêu hóa và làm dịu ruột.
– Khi đỡ hơn có thể thêm cá hấp, rau củ luộc, khoai tây nghiền.
– Tránh ăn sống, uống nước lạnh, nước đá.
4.3. Cách chữa tiêu chảy ra nước nhờ nghỉ ngơi và giữ ấm
– Giữ ấm bụng, không để lạnh chân, bụng khi tiêu chảy.
– Nghỉ ngơi đủ, tránh gắng sức, nhất là ở trẻ nhỏ.
– Theo dõi số lần đi tiêu và tình trạng phân để đánh giá tiến triển.
5. Khi nào cần dùng thuốc và loại thuốc nào an toàn?
Nếu bạn đã thực hiện các cách chữa tiêu chảy ra nước tại nhà nhưng tình trạng không thuyên giảm, có thể cân nhắc:
– Thuốc cầm tiêu chảy: Như loperamide – chỉ dùng khi không có sốt cao hay phân có máu, và không dùng cho trẻ dưới 12 tuổi.
– Men vi sinh: Giúp cân bằng lại hệ vi khuẩn ruột, hỗ trợ tiêu hóa, thường dùng an toàn trong tiêu chảy nhẹ.
– Thuốc hấp phụ: Như smecta, than hoạt tính – giúp làm dịu niêm mạc ruột.
– Kháng sinh: Chỉ dùng khi có bằng chứng nhiễm khuẩn, phải do bác sĩ kê đơn.
Không nên tự ý dùng thuốc chống tiêu chảy nếu chưa biết rõ nguyên nhân, vì có thể khiến tình trạng nhiễm trùng kéo dài, gây biến chứng nặng hơn.
Tiêu chảy có thể được cải thiện với viên than hoạt tính
6. Một số sai lầm cần tránh khi điều trị tiêu chảy
– Không uống nước hoặc uống quá ít: Khi bị tiêu chảy, sợ đi ngoài nhiều mà không uống nước là sai lầm nghiêm trọng.
– Tự ý dùng kháng sinh: Kháng sinh không có tác dụng với virus – là nguyên nhân phổ biến nhất gây tiêu chảy.
– Ăn kiêng quá mức: Cắt bỏ hoàn toàn thực phẩm khiến cơ thể suy kiệt, làm chậm hồi phục.
– Không theo dõi số lần đi ngoài và các triệu chứng đi kèm.
Cách chữa tiêu chảy ra nước hiệu quả không nằm ở việc “nhịn ăn” hay “cầm tiêu” bằng mọi giá, mà là xử lý đúng nguyên nhân và duy trì cơ thể trong trạng thái ổn định.
7. Phòng ngừa tiêu chảy ra nước tái phát
– Ăn chín uống sôi, rửa tay thường xuyên.
– Không dùng sữa quá hạn, thực phẩm để lâu ngoài trời.
– Tiêm vắc xin rota cho trẻ nhỏ (nếu trong độ tuổi).
– Hạn chế ăn đồ tái sống, đặc biệt là hải sản.
– Tăng cường men vi sinh tự nhiên từ sữa chua, rau củ lên men.
Kết luận
Hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng đúng cách chữa tiêu chảy ra nước sẽ giúp bạn rút ngắn thời gian bệnh, tránh mất nước và nguy cơ biến chứng nguy hiểm. Mỗi cá nhân nên lắng nghe cơ thể mình và không chủ quan trước những thay đổi bất thường. Trong mọi trường hợp nghi ngờ hoặc triệu chứng không cải thiện sau 2–3 ngày, hãy đến cơ sở y tế để được hỗ trợ kịp thời.
